24.01.2017

TANITIM TARİHÇE

Müftülüğümüz 1923 tarihinden itibaren hizmete başlayan Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı Taşra Teşkilatıdır. Müftülük sitesi mülkiyeti hazine kullanım hakkı Diyanet İşleri Başkanlığına ait olan Tepebaşı  Mahallesi Murat Cad. No:11/A da 3 kat olup Bodrum Katı Depo,Ambar,Arşiv ve Kalorifer dairesi, 1. Kat Müftülük Hizmet Dairesi, Kur’an Kursu ve Toplantı Salonu  2. Kat 2 lojman olarak tahsisi yapılmıştır.

İlçe Müftülüğü; İslam dininin inançları, ibadet ve ahlak esasları ile ilgili işleri yürütmek, din konusunda toplumu aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmek üzere Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı Anayasal Kuruluştur.

Tarihçe

Bilinen ve MÖ 4000 yıllarından başlatılan tarihi ile Çemişgezek’in sürekli olarak önemli bir yerleşim ve konaklama yeri olduğu bilinmektedir. İlçenin isim kökeni Ermeni orijinli Bizans imparatoru Çimiskes'e dayanır.[5]

Hitit, Urartu, Roma, Bizans egemenliği görülen bölge 7. yüzyılda Araplar'ın denetimine geçmiş, ancak 10. yüzyılda yeniden Bizans hakimiyeti başlamıştır. Malazgirt savaşından sonra bölgede çeşitli Türk beylikliklerinin hakimiyeti başlamış ve 13. yüzyılın başlarına kadar Artuklular'ın hakimiyeti görülmüştür. Daha sonra Saltuklular'ın bir kolu Çemişgezek bölgesinde Anadolu Selçuklu Devleti' ne bağlı bir beylik oluşturmuştur. 14. yüzyıl ortalarında Karakoyunlu-Akkoyunlu mücadelesinin görüldüğü bölge daha sonra Safeviler'in hakimiyetine geçmiştir.

Ancak idari tarihçesini 1200’lü yılların başından başlatmak doğru olacaktır. Bu yıllarda Saltuklu Beyliğinin Anadolu Selçuklu Sultanı II. Süleyman Şah tarafından ilhakından sonra son Saltuklu hükümdarı Nasreddin Muhammed’in oğlu Melikşah Çemişgezek’e çekilerek burayı beylik merkezi haline getirmiştir. Bu beylik 32 kale ve 16 nahiyeden ibarettir.

Osmanlı dönemi

Çemişgezek beyliği Kanuni Sultan Süleyman zamanına kadar mevcudiyetini sürdürmüşken bu dönemde Çemişgezek Beyi Pir Hüseyin Beyin ölümü üzerine evlatları arsında başlayan mücadele sonrası beylik iki sancak ve 14 zeamete ayrılmıştır.

1518 yılında Yavuz Sultan Selim zamanında o döneme kadar sancak olarak idare edilen Çemişgezek liva haline getirilerek Diyarbakır eyaletine bağlanır. Bu yıllarda Çemişgezek kanunnamesi yayınlanarak buranın gelir, gider, ekonomi ve yönetim sistemi karara bağlanır.

1568 yılında yapılan yeni bir düzenleme ile Çemişgezek sancağı Diyâr-ı Bekr Beylerbeyliğinden alınarak Erzurum Beylerbeyliğine bağlanır. Bu tarihlerde sancak merkezi Çemişgezek’e 9 nahiyenin bağlı olduğu anlaşılmaktadır ki bunlar şöyledir:

  • Nefs-i Şehir
  • Nahiye-i Şehir
  • Nahiye-i Şeyh Osmanlı
  • Nahiye-i Sidaros
  • Nahiye-i Ovacık
  • Nahiye-i Lernik
  • Nahiye-i Sisne
  • Nahiye-i Çatalkale
  • Nahiye-i Keban

Ancak Çemişgezek’in Erzurum Beylerbeyliğine bağlılığı fazla sürmez ve 1609 yılında tekrar Diyâr-ı Bekr Beylerbeyliğine bağlanır. Çemişgezek bu şekilde uzun yıllar Diyâr-ı Bekr Eyaletine bağlı bir sancak olarak idare edildikten sonra 1858 yılında kazaya dönüştürülerek Harput’a bağlanır.

1880 tarihine gelindiğinde ise Çemişgezek’in Keban’a bağlı bir nahiye olduğunu görmekteyiz. 1881 tarihinde ise Dersim vilayeti teşkil edilir. Çemişgezek'te kaza haline getirilerek vilayet merkezi olan Hozat’a bağlanır. 1887 (H.1304) yılında Dersim vilayeti lağvedilerek sancak haline gelmiş ise de Çemişgezek yine Dersim'e bağlı kalmıştır.

Cumhuriyet dönemi

1925 yılında Dersim Sancağıda kaldırılınca Çemişgezek de diğer kazalar gibi Elazığ’a bağlanmıştır.

25 Aralık 1935 tarih ve 2885 sayılı kanun ile Erzincan vilayetinin Pülümür, Elazığ vilayetinin Hozat, Nazımiye, Mazgirt, Ovacık, Pertek ve Çemişgezek ilçelerinin bağlandığı Tunceli vilayeti teşkil edildi. Ancak Tunceli vilayeti özel kanuna göre 1 Ocak 1947 tarihine kadar geçici merkezinin bulunduğu Elazığ’dan idare edilmiş, 30 Aralık 1946 tarih ve 4993 sayılı kararla il merkezi Kalan kasabasına nakledilmiştir.

Çemişgezek o tarihten bugüne kadar Tunceli vilayetinden idare edilmektedir. İlçenin Belediye teşkilatı 1881’de kurulmuştur. Keban Barajı’nın teşekkülünden önce toplam 51 köy muhtarlığı varken, bu köylerden 14’ü tamamen 12’si kısmen su altında kalmıştır.

Zamanla göçlerin de tesiri ile bir kısım köyler de tüzel kişiliğini kaybetmiştir. Bugün ilçeye bağlı 31 köy muhtarlığı ve 29 mezrası bulunmaktadır.

Çemişgezek'te 33 köy bulunmaktadır. Diğer Tunceli ilçelerine nazaran muhafazakar ve milliyetçi bir yapıya sahiptir.

Nüfus

Yıl

Toplam

Şehir

Kır

1965[6]

16.188

2.235

13.953

1970[7]

15.484

2.305

13.179

1975[8]

14.443

3.048

11.395

1980[9]

14.423

3.445

10.978

1985[10]

13.746

3.213

10.533

1990[11]

12.559

3.397

9.162

2000[12]

9.773

3.685

6.088

2007[13]

8.210

3.327

4.883

2008[14]

8.572

3.275

5.297

2009[15]

7.929

2.819

5.110

2010[16]

7.700

2.687

5.013

2011[17]

7.566

2.615

4.951

2012[18]

7.860

2.973

4.887

2013[19]

8.270

3.130

5.140

2014[20]

8.149

3.220

4.929

2015[21]

7.709

2.929

4.780

 

 

 

Ekonomi

Bölgenin önemli geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır.En önemli tarım ürünü duttur. Her ne kadar sanayi olarak gelişmese de, bölgede dut pekmezi meşhurdur. Ayrıca süt ve süt ürünleri sanayisi olmamak kaydıyla gelişmiştir.

Kültür ve sanat

Folklor bölgenin önemli kültür etkinliklerindendir.Ayrıca saz ve üflemeli çalgılar bölge insanı tarafından benimsenip uygulanmıştır.